Psikolojinin son yıllardaki en net tanımı; insan ve hayvan davranışları ve zihinsel işleyişler bilimi olarak oluşmuştur. Yani, insan psikolojisini tanımlarken anahtarlarımız kişisel veya kişiler arası boyutlarda duygusal, zihinsel, davranışsal işlev ve süreçlerin bütünüdür.
Duygusal işleyiş, kişilerin intrapsişik yapısının bilinçli ve bilinç dışı tüm duygularının bütününü yansıtır. Zihinsel işleyiş ise, diğerlerince doğrudan doğruya gözlenemeyecek, kişiye özel duygu, düşünce, bilinç ve bilinç dışı her türlü işlevin davranışa dönüşmesi diyebiliriz. Yani davranış bilimlerinin, insanın yürümesi, konuşması, ifadeleri, eğitimi, sosyal ve kültürel kodları, dini bilgileri vb. yaşamsal örgütlenmelerinin tümünü içeren, gözlenebilecek istendik ya da istenmedik tüm eylemleri incelediğini söyleyebiliriz.
İnsana dair her alanda gözlem ve çalışma yapma imkanı olan psikoloji bilimi, kendi içerisinde pek çok alt alana ayrılır. Bu alanlar birbirlerinden çok farklı konular ile ilgilenebilmekte ve çok farklı yaklaşımları benimsemiş olabilmektedir. Eğitim psikolojisi, sosyal psikoloji, gelişim psikolojisi, deneysel psikoloji, bilişsel psikoloji, endüstri psikolojisi, klinik psikoloji bu alanlardan bazılarıdır.
Psikologlar; duygusal, zihinsel ve davranışsal işlev ve süreçleri sistematik olarak inceleyen, bu alanlarda gözlem ve değerlendirmeler yapan, üniversitelerin Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji bölümlerinde dört yıllık lisans eğitimini tamamlamış kişilerdir. Psikoloji biliminin pek çok alt alanı vardır. Bu alanların herhangi birinde yüksek lisans (uzmanlık) eğitimini tamamlamış kişilere ise Uzman Psikolog unvanı verilir.
Psikolojik danışman, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanında dört yıllık üniversite eğitimini tamamlayan kişidir. Türkiye’de psikolojik danışmanlar; okul, hastane, özel eğitim, sosyal hizmet kurumlarında mesleklerini icra etmektedirler. Psikolojik danışmanlar, klinik psikologlardan çok farklı çalışmamakla birlikte, patolojik problemleri olan kişilerle değil, gündelik hayattaki sıkıntıları ile mücadele eden kişilerle çalışırlar. Bu kişilerin sahip oldukları güçlü yanları ve duygusal kaynakları arttırmak, sıkıntıları ile daha kolay ve etkin biçimde baş etmelerine yardımcı olmak üzere hizmet verirler. Her yaştan ve her popülasyondan insanla çalışabilirler
Psikoterapiyi, dünyaca bilimsel olarak kabul edilmiş herhangi bir terapi ekolü üzerinde yıllarca eğitim alıp uzmanlaşmış kişiler yapar. Psikoterapi eğitimi Türkiye’de sınırlı birkaç alt alan kapsamında verilmektedir; ancak yurt dışında başka eğitim seçenekleri mevcuttur. Mesleki standartlara göre, sadece psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik veya koçluk eğitimi almış fakat terapist olabilmek için gerekliliği öngörülen eğitimleri tamamlamamış, terapi üzerine uzmanlaşmamış kişiler terapi desteği vermemelidir.
Psikiyatrist denetiminde; klinik psikolog, psikolog, psikolojik danışman, eğitim uzmanı, sosyal hizmet uzmanı bağlı oldukları ekoller eşliğinde süpervizyon desteği ile terapilerini yaparlar.